میراث ناملموس ایران؛ گنجینه‌ای ارزشمند برای توسعه گردشگری جهانی
پایگاه خبری سفرنویسان-فرصت‌های گردشگری در آیین‌های سنتی ایران
ایران، با پیشینه‌ای غنی از تمدن و فرهنگی ریشه‌دار، تنوعی کم‌نظیر از آیین‌ها و سنت‌های اقوام مختلف را در خود جای داده است. از لر، کرد، بلوچ و ترک تا عرب، هر قوم ایرانی آیین‌های منحصربهفردی دارد که می‌تواند به‌عنوان ابزاری قدرتمند در توسعهگردشگری و جذب گردشگران بین‌المللی مورد استفاده قرار گیرد.در دنیای مدرن، تمایل گردشگران به کشف فرهنگ‌ها و سنت‌های کمتر شناخته‌شده افزایش یافته است. کشورهای دارای میراث فرهنگی غنی مانند ایران، فرصت منحصربهفردی برای جذب این دسته از گردشگران دارند. با این حال، ضعف در بازاریابی و معرفی این آیین‌ها باعث شده است که پتانسیل عظیم ایران در حوزه گردشگری فرهنگی به‌طور کامل محقق نشود.
نقش میراث ناملموس در ارتقای هویت ملی و گردشگری بین‌المللی
سید رضا صالحی امیری، وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی، بر اهمیت میراث ناملموس در توسعه گردشگری تأکید کرده و آن را عاملی برای وفاق ملی و تعاملات بین‌المللی می‌داند. وی در یادداشتی به این موضوع اشاره کرده و می‌گوید:«میراث فرهنگی، چه در وجه ملموس و چه ناملموس، یکی از مهم‌ترین منابع جذب گردشگران در جهان امروز محسوب می‌شود. آشنایی مردم جهان با میراث فرهنگی و تاریخی یکدیگر، نه‌تنها به افزایش تعاملات فرهنگی کمک می‌کند، بلکه می‌تواند عاملی برای صلح، دوستی و رونق اقتصادی باشد.»وی همچنین اظهار داشته است: «میراث فرهنگی ناملموس ایران، به‌عنوان بخشی از هویت ملی، می‌تواند نقش کلیدی در انسجام اجتماعی و گسترش سرمایه فرهنگی داشته باشد. این میراث نه‌تنها در معرفی تاریخ ایران به جهان تأثیرگذار است، بلکه در ایجاد فرصت‌های اقتصادی از طریق گردشگری نیز نقش بسزایی دارد.»
افزایش تمایل گردشگران خارجی به آیین‌های سنتی ایران
تحقیقات نشان می‌دهد که بسیاری از گردشگران خارجی علاقه خاصی به آیین‌ها و سنت‌های فرهنگی ایران دارند. مجتبی برزویی، عضو جامعه راهنمایان ایرانگردی و جهانگردی، در این خصوص می‌گوید:«گردشگران از کشورهای آسیایی مانند ژاپن به‌ویژه به فستیوال‌ها و مراسم سنتی علاقه زیادی نشان می‌دهند. برای مثال، در شهر پاوه استان کردستان، مراسمی برگزار می‌شود که در آن مردم با پوشیدن لباس‌های محلی و اجرای آیین‌های سنتی، تشرف یکی از بزرگان مذهبی گذشته به اسلام را جشن می‌گیرند. این نوع مراسم برای گردشگران خارجی جذابیت فراوانی دارد و می‌تواند به‌عنوان یک جاذبه گردشگری معرفی شود.»
بیشتر بخوانید:
اتاق فکر و کنسرسیوم گردشگری: راهکارهای استراتژیک برای توسعه و شکوفایی گردشگری ایران
اتاق فکر و کنسرسیوم گردشگری؛ تحول در سیاست‌گذاری گردشگری برای توسعه ایران
اتاق فکر گردشگری؛ بستری برای توسعه پایدار و رونق بین‌المللی صنعت گردشگری
چالش‌های معرفی میراث ناملموس در صنعت گردشگری ایران
با وجود ظرفیت‌های گسترده ایران در حوزه آیین‌های سنتی، تاکنون اقدامات منسجمی برای معرفی این رویدادها به گردشگران انجام نشده است. یکی از مشکلات اساسی، نبود یک بانک اطلاعاتی جامع درباره آیین‌ها و فستیوال‌های فرهنگی کشور است.
برزویی در این باره می‌گوید:«در کشورهایی مانند فرانسه، اطلاعات دقیقی درباره جشنواره‌ها، فستیوال‌ها و رویدادهای فرهنگی به‌صورت بانک داده در اختیار فعالان گردشگری قرار می‌گیرد. اما در ایران چنین سازوکاری وجود ندارد و این مسئله باعث می‌شود بسیاری از آیین‌های جذاب ایرانی، ناشناخته بمانند.»وی تأکید دارد که وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی باید در این زمینه نقش فعال‌تری ایفا کند و یک پایگاه اطلاعاتی جامع برای معرفی آیین‌های سنتی کشور ایجاد کند.
راهکارهای توسعه گردشگری با محوریت آیین‌های سنتی
برای بهره‌گیری از ظرفیت‌های گسترده ایران در حوزه میراث ناملموس، لازم است اقدامات مؤثری انجام شود. برخی از راهکارهای پیشنهادی شامل موارد زیر است:
ایجاد بانک اطلاعاتی جامع از آیین‌ها و سنت‌های ایرانی
این بانک اطلاعاتی می‌تواند به معرفی دقیق‌تر آیین‌ها، زمان برگزاری آن‌ها و نحوه شرکت گردشگران کمک کند.
توسعه تورهای گردشگری فرهنگی
با همکاری راهنمایان گردشگری و آژانس‌های مسافرتی، باید تورهایی ویژه برای معرفی آیین‌های سنتی برگزار شود.
سرمایه‌گذاری در بازاریابی و تبلیغات بین‌المللی
معرفی جشنواره‌های فرهنگی ایران در نمایشگاه‌های بین‌المللی و همکاری با رسانه‌های خارجی می‌تواند نقش مهمی در جذب گردشگران داشته باشد.
برگزاری جشنواره‌های بین‌المللی با محوریت میراث ناملموس
برپایی رویدادهایی در سطح جهانی با مشارکت کشورهای مختلف، می‌تواند ایران را به‌عنوان یکی از مقاصد اصلی گردشگری فرهنگی معرفی کند.
مطالب مرتبط
تهدیدها و تدابیر بازار گردشگری سلامت ایران
انسان همواره با انواع بیماری دست و پنجه نرم می کند و برای درمان آن معمولا به جستجوی حاذق ترین پزشکان و بهترین امکانات می پردازد. این امر، طبابت را به...
ضوابط موزه دسترس پذیر
آزادی سفر از حقوق اساسی بشر است و همه انسان ها حق دارند با هر نوع تفاوت و محدودیت از مکان های گردشگری و موزه ها بهره مند شوند. این بدان معناست که افرا...
توسعه پایدار گردشگری
رویکردی مثبت در جهت کاهش عوارض ناشی از تعاملات پیچیده میان فعالان گردشگری، گردشگران، محیط و جامعه میزبان گردشگری است. بدون شک برای داشتن برنامه ریزی ک...