گردشگری در دسترس

 امروزه جایگاه صنعت گردشگری به جایی رسیده است که به عنوان بزرگترین صنعت خدماتی جهان محسوب می‌شود و در بسیاری از کشورهای جهان، این صنعت، منبع اصلی درآمد ارزی، اشتغال زایی، رشد اجتماعی و فرهنگی، افزایش سطح رفاه، عرصه‌ای برای رشد بخش خصوصی و وسیله‌ای برای توسعه ساختار زیربنایی می‌باشد. این صنعت در حال حاضر 11 درصد از تولید ناخالص، 10 درصد از ‏اشتغال، 5 درصد از صادرات و 5 درصد از سرمایه‌گذاری جهانی را به خود اختصاص داده است و در این میان گونه‌ها و بازارهای متنوع گردشگری، از جمله گردشگری قابل دسترس ظهور پیدا کرده است. که خواستار ارائه محصولات و خدمات به طیف وسیعی از جامعه است که به هر علتی ممکن است برای استفاده از خدمات رایج گردشگری با مشکل مواجه باشند. این اقلیت بزرگ شامل معلولین (جسمی حرکتی، شنوایی، بینایی و شناختی)، سالمندان و زنان باردار و کودکان است. باید این نکته را در نظر داشت که اگر این اقلیت از چرخه صنعت گردشگری کنار زده شده‌اند تنها به دلیل محدودیت فیزیکی و شناختی این افراد نیست بلکه ناتوانی جامعه در نحوه برخورد و ارتباط با افراد دارای معلولیت نیز موثر است. به عبارتی عدم آشنایی با نیازهای این اقلیت یکی از بزرگترین موانع توسعه گردشگری در دسترس است چرا که این ناآشناییت گاها باعث ایجاد ضربات روحی و حتی فیزیکی به مسافران دارای محدودیت می‌شود. پس بنابراین وجود آموزش تخصصی امری ملزم برای توسعه و ارتقا گردشگری در دسترس است و لازم است در این راستا راهنمایان گردشگر، پرسنل مراکز اقامتی، آژانس‌های مسافرتی و دیگر فعالان این صنعت آموزش‌های لازم را به صورت تخصصی ببینند.

ضرورت مناسب‌سازی فرهنگی برای توسعه گردشگری در دسترس:

آموزش‌های مناسب به فعالان این عرصه سبب می‌شود که مهمانان سالخورده و معلول احساس رضایت بیشتری داشته باشند و حتی در برخی مواقع رفتارهای شایسته با مهمان‌ها باعث می‌شود محدودیت‌های فیزیکی و ساختاری به چشم نیاید. آموزش در حیطه گردشگری در دسترس کمک شایانی به تغییر نگرش کارمندان و شاغلان در صنعت گردشگری در ارتباط با افراد معلول می‌کند. نگرش‌های موجود تا حدود زیادی به دلیل نداشتن دانش کافی، عدم درک صحیح و عمیق می‌باشند. به طور کلی لزوم توامندسازی پرسنل صنعت گردشگری را می‌توان در چند دسته تقسیم بندی کرد:

• .مزایای اقتصادی گردشگری در دسترس

  •  جامعه آماری بالا
  • کمک به کاهش فصلی بودن این صنعت
  • افزایش تقاضا  

• افزایش کیفیت در چرخه گردشگری

• توسعه گردشگری پایدار

• حقوق بشر و حق شهروندی

  بنابراین راهنمایان موزه‌ها و پرسنل هتل‌ها و دیگر افراد فعال در این صنعت باید با این نیازها آشنا باشند و بتوانند آن را برطرف کنند. براساس کنوانسیون ملل متحد در خصوص حقوق معلولین در سال 2006 میلادی باید آموزش‌های لازم پیرامون حقوق معلولین به کارکنان داده شود تا ارایه کمک و خدمات و نظارت بهتر از سوی آنها تضمین و نحوه عملکرد برای معلولین توضیح داده شود. راهنمایان باید قادر به قراری ارتباط با افراد دچار ناتوانی حسی نیز باشند و باید بتوانند اطلاعات مربوط به ابزار کمکی حرکتی، تجهیزات فنی را در اختیار افراد معلول بگذارد و اگر کارکنان تجربه‌ای در رابطه با افراد معلول نداشته باشند نمی‌دانند که چگونه به آن افراد نزدیک شوند و یا به طور مناسب با آنها رفتار نمایند. داشتن آگاهی در مورد نیازهای افراد دارای کلید سرویس‌دهی مناسب به آنها است. اما اگر این افراد به خوبی آماده نباشند تا خدمات مناسب را به آنها ارائه دهند نیاز فرد بازدید کننده برطرف نمی‌شود که در نتیجه نارضایتی آن‌ها را به دنبال خواهد داشت که به نوبه خود ضربه بزرگی به بحث بازاریابی مسافر در مقصد خواهد گذاشت. از سویی باید توجه داشت که آموش نه تنها از نظر فرهنگی مثمر ثمر خواهد بود بلکه باعث می‌شود فعالان این صنعت شرایط فیزیکی را در واحدهای گردشگری و خدماتی خود فراهم آورند و از سویی سازمان‌های و ارگان‌های ذی نفع نیز شرایط سفر را برای افراد با نیازهای خاص به وجود آورند.

در فرایند اجرایی این طرح آموزشی در سطح ملی می‌توان به این موارد اشاره کرد:

•  به کارگیری فعالان صنعت گردشگری به خصوص معلولین فعال در این عرصه
• تشکیل کمیته گردشگری در دسترس در وزاتخانه به منظور اتخاذ تصمیمات تخصصی
• صدور ابلاغیه به منظور آگاهی سازمان‌های مربوطه
• فراهم آوردن شرایط برای برگزاری کلاس‌های آموزشی (حضوری، مجازی) 

بنابراین آموزش در سطح کلان و ایجاد شبکه گردشگری در دسترس در ایران گام نخست برای حضور و بهره‌مندی از این بازار نوظهور گردشگری در جهان است.