پایگاه خبری سفرنویسان-رونق گردشگری؛ جایگزینی برای صید غیرمجاز در تالاب شادگان

مردم روستاهای اطراف تالاب شادگان سال‌ها از طریق ماهیگیری، شکار و دامداری امرار معاش کرده‌اند، اما کاهش منابع آبی و افزایش شکار غیرقانونی، نه‌تنها محیط زیست تالاب را تهدید کرده، بلکه معیشت بومیان را نیز با چالش مواجه کرده است.در سال‌های اخیر، برخی از روستاییان به توسعه گردشگری روی آورده‌اند تا علاوه بر جذب درآمد، فشار بر منابع طبیعی تالاب را کاهش دهند. روستای صراخیه، یکی از مناطقی است که به کانون تازه‌ای برای گردشگران تبدیل شده و با راه‌اندازی اسکله قایقرانی، امکان بازدید از تالاب را برای علاقه‌مندان فراهم کرده است.

اسکله صراخیه؛ آغاز مسیری جدید برای گردشگری

روستای صراخیه در شهرستان شادگان، خوزستان، تکه زمینی در دل تالاب شادگان است که سه طرف آن را آب و یک سمت آن را جاده احاطه کرده است. از طریق جاده‌ای که از میان تالاب می‌گذرد، گردشگران می‌توانند به صراخیه برسند و سپس سوار بر قایق، در سفری سه کیلومتری به تماشای گاومیش‌ها، پرندگان بومی و گونه‌های متنوع ماهی‌های تالاب بنشینند.رئیس اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی شهرستان شادگان، حسن ناصر، با اشاره به تلاش‌ها برای رونق گردشگری در تالاب، گفت: “طرح‌های گردشگری در تالاب شادگان از سال ۱۳۸۴ مطرح شد، اما پیشرفتی نداشت. ما در سال ۱۴۰۰ ایده «شهر نی» را ارائه دادیم تا با توسعه زیرساخت‌های گردشگری، معیشت پایدار برای مردم منطقه ایجاد کنیم.”این پروژه شامل امکاناتی همچون اقامتگاه‌های بوم‌گردی، مراکز پذیرایی، ورزش‌های آبی، استخر پرورش ماهی و مراکز تکثیر پرندگان است. هدف از این برنامه، ایجاد تنوع درآمدی برای بومیان و کاهش وابستگی آن‌ها به صید غیرمجاز است.

مبارزه با صید غیرمجاز از طریق گردشگری

پیش از آغاز این پروژه، بسیاری از بومیان منطقه به صید غیرقانونی پرندگان و ماهی‌ها روی آورده بودند. برخی صیادان با استفاده از شوکر برقی، در یک شب چندین تُن ماهی را شکار می‌کردند. شکارچیان نیز هر جفت پرنده را با قیمتی حدود ۵۰۰ هزار تومان به فروش می‌رساندند. این روند، علاوه بر تهدید اکوسیستم، موجب درگیری‌های داخلی بین روستاییان شده بود.ناصر درباره تأثیر گردشگری بر کاهش صید غیرمجاز گفت:"وقتی یک قایقران می‌تواند در روز چند بار گردشگران را در تالاب جابه‌جا کند و درآمد مناسبی داشته باشد، دیگر نیازی به شکار غیرمجاز پیدا نمی‌کند. اما هنوز برخی از بومیان معتقدند که گردشگری تأثیری در کاهش صید غیرمجاز نخواهد داشت."

بیشتر بخوانید:

افتتاح اقامتگاه بوم‌گردی در دشتیاری؛ گامی به سوی توسعه گردشگری پایدار

توسعه گردشگری موانع و راهکارها

تاریخچه و توسعه گردشگری پایدار

جزیره‌ای سیمانی در قلب تالاب؛ یادگار یک تصمیم اشتباه

یکی از جاذبه‌های جدید تالاب، جزیره‌ای مصنوعی است که حدود ۲۰ سال پیش با کف سیمانی در دل تالاب ساخته شد. این جزیره، که اکنون به مرکز پذیرایی و گردشگری تبدیل شده است، همچنان مورد انتقاد فعالان محیط زیست قرار دارد. ناصر در این‌باره توضیح داد:"ساخت این جزیره با سیمان، یک اشتباه بود. اما اکنون سرمایه‌گذار بخش خصوصی روی آن کار می‌کند و در آینده، با رونق اقتصادی منطقه، این ساختار سیمانی برداشته خواهد شد."

چالش‌های زیست‌محیطی؛ فاضلابی که تالاب را تهدید می‌کند

یکی از بزرگ‌ترین مشکلات تالاب شادگان، ورود فاضلاب شهری و روستایی به آن است. مطالعات نشان داده که کل فاضلاب شهرستان شادگان بدون تصفیه، مستقیماً وارد تالاب می‌شود. بوی نامطبوع و تأثیرات مخرب آن، باعث نگرانی بسیاری از ساکنان و گردشگران شده است.ناصر درباره اقدامات انجام‌شده برای حل این مشکل گفت:"برنامه سامان‌دهی فاضلاب روستاهای اطراف تالاب تدوین شده، اما اجرای آن به دلیل هزینه‌های سنگین، به تعویق افتاده است. در حال حاضر، لوله‌کشی در برخی مناطق انجام شده، اما برای تکمیل پروژه به بودجه بیشتری نیاز است."

برنامه‌های توسعه‌ای برای آینده گردشگری تالاب شادگان

در کنار گردشگری سنتی، برنامه‌هایی برای ایجاد تجربه‌های جدید و توسعه فعالیت‌های ورزشی و فرهنگی در تالاب شادگان در نظر گرفته شده است.ناصر درباره این برنامه‌ها گفت:"بعد از نوروز، قصد داریم مسابقات قایقرانی سنتی، کایاک و ورزش‌های آبی را در تالاب برگزار کنیم تا جریان گردشگری در تابستان نیز حفظ شود." علاوه بر این، قرار است حوضچه‌های پرورش ماهی بومی در تالاب ایجاد شود تا شکارچیان غیرمجاز، با پرورش ماهی، درآمد پایدارتری داشته باشند.

نقش محیط زیست در توسعه پایدار گردشگری

محمدحسن فقیه، رئیس اداره حفاظت محیط زیست شهرستان شادگان، در خصوص اجرای طرح‌های گردشگری در تالاب، تأکید کرد که این پروژه‌ها باید با رعایت اصول زیست‌محیطی انجام شوند. او درباره طرح «شهر نی» گفت:"این طرح با مجوز محیط زیست اجرا شده، اما هیچ سازه دائمی نباید در تالاب ساخته شود. اقامتگاه‌های بوم‌گردی مجاز هستند، اما اسکان در جزیره مصنوعی ممنوع خواهد بود."او همچنین از لزوم تعیین بازه‌های زمانی برای ورود گردشگران به تالاب خبر داد تا حیات پرندگان و آبزیان در فصل‌های حساس، دچار اختلال نشود.

آینده گردشگری در تالاب شادگان؛ امیدها و چالش‌ها

تالاب شادگان با پتانسیل بالای اکوتوریسم، می‌تواند به یکی از مقاصد اصلی گردشگری در خوزستان تبدیل شود. اما چالش‌هایی مانند آلودگی فاضلاب، تهدیدهای زیست‌محیطی و عدم زیرساخت‌های کافی، موانعی جدی بر سر راه توسعه پایدار این منطقه هستند.با این حال، سرمایه‌گذاری در پروژه‌هایی مانند «شهر نی» و گسترش اقامتگاه‌های بوم‌گردی، امیدهایی را برای آینده گردشگری در این منطقه ایجاد کرده است.