بحران‌های انباشته صنعت گردشگری ایران و لزوم تغییرات اساسی

پایگاه خبری سفرنویسان - در نشست ماهانه کمیسیون گردشگری اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران که با حضور دکتر بیوته، نماینده اردبیل و ناظر مجلس در شورای عالی میراث فرهنگی، و جمعی از مدیران و فعالان حوزه گردشگری برگزار شد، انتقادات جدی به نحوه مدیریت کلان صنعت گردشگری مطرح گردید. این انتقادات نشان‌دهنده بی‌توجهی حاکمیت به این بخش و از دست رفتن فرصت‌های بسیاری برای توسعه صنعت گردشگری است.

عدم اولویت‌دهی به صنعت گردشگری

دکتر ابراهیم بایسلامی، مشاور ریاست کمیسیون گردشگری، با اشاره به مشکلات جدی و پنهان‌مانده در صنعت گردشگری کشور، تأکید کرد که این صنعت با وجود ظرفیت‌های بالای اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی، در اولویت‌های کاری حاکمیت و نظام سیاسی ایران قرار ندارد. وی افزود: «اگر صنعت گردشگری در دستور کار مجلس و دولت قرار می‌گرفت، بخش خصوصی می‌توانست نقش بسیار مؤثرتری ایفا کند.» بایسلامی بر لزوم تشکیل کمیسیون مستقل گردشگری در مجلس تأکید کرد و اظهار داشت: «تنها با تشکیل کمیسیون مستقل گردشگری می‌توان راهبردهای کلان این صنعت را به درستی تنظیم و نظارت‌های لازم را اعمال کرد.»

پروژه‌های نیمه‌تمام و بحران سرمایه‌گذاری

احد عظیم‌زاده، رئیس کمیسیون گردشگری اتاق بازرگانی، به مشکلات موجود در صنعت گردشگری ایران و وضعیت نگران‌کننده پروژه‌های نیمه‌تمام اشاره کرد. وی بیان داشت: «۵۰۰۰ میلیارد تومان از سرمایه شخصی خود را هزینه کرده‌ام، اما تنها ۳۰ درصد پروژه‌ام تکمیل شده و دولت تنها ۱۶ میلیارد تومان وام به من اختصاص داده است که برای تکمیل چنین پروژه‌ای کافی نیست.»

عظیم‌زاده تأکید کرد که بیش از ۵۰۰ پروژه گردشگری نیمه‌تمام در کشور وجود دارد و دولت توجه جدی به تکمیل این پروژه‌ها ندارد. وی از عدم عمل به وعده‌های دولت در تأمین منابع مالی برای سرمایه‌گذاران انتقاد کرد و خواستار تخصیص بودجه‌های لازم برای تکمیل این پروژه‌ها شد.

کاهش ورود گردشگران خارجی و تأثیرات آن

شفیعی شکیب، رئیس جامعه تورگردانان ایران، از وضعیت بحرانی صنعت گردشگری کشور ابراز نگرانی کرد و به انتقاد از سیاست‌گذاری‌های جاری پرداخت. وی بیان داشت که سیاست‌های نادرست و عدم حمایت کافی از بخش گردشگری، خسارات جبران‌ناپذیری به آژانس‌های مسافرتی و صنایع وابسته وارد کرده است. شفیعی شکیب اشاره کرد که در حالی که مسئولان تنها به ارائه راه‌حل‌های غیرکاربردی می‌پردازند، هیچ اقدام عملی برای رفع مشکلات موجود انجام نمی‌شود.

وی همچنین به مشکلات مرتبط با برگزاری نمایشگاه‌های بین‌المللی مانند نمایشگاه آی‌تی‌بی برلین اشاره کرد و گفت: «تا به امروز، بسیاری از غرفه‌داران هنوز نتوانسته‌اند ویزا دریافت کنند، با وجود پیگیری‌های متعدد از وزارت امور خارجه و دیگر مسئولان.» رئیس جامعه تورگردانان ایران تأکید کرد که گردشگری باید به عنوان اولویت اول کشور مطرح شود، همان‌طور که ترکیه با تکیه بر صنعت گردشگری، به جذب ۶۰ میلیون گردشگر در سال دست یافته است. وی پرسید: «چگونه است که کشورهای دوستی چون چین و روسیه، شهروندانشان را از سفر به ایران منع می‌کنند و این تضاد در سیاست خارجی چگونه توجیه می‌شود؟»

دولتی‌شدن تشکل‌های بخش خصوصی؛ مانعی برای توسعه

شهاب علی عرب، نایب رئیس کمیسیون گردشگری اتاق بازرگانی، در این نشست با انتقاد از سیاست‌های وزارت میراث فرهنگی گفت: «این وزارتخانه با تلاش برای دولتی کردن تشکل‌های بخش خصوصی، عملاً استقلال این تشکل‌ها را تحت‌الشعاع قرار داده است.» وی به ویژه به نامه‌نگاری‌های اخیر کمیسیون گردشگری با ریاست اتاق بازرگانی و درخواست‌های مربوط به مجمع ملی تشکل‌ها و اتاق گردشگری اشاره کرد.

عرب تأکید کرد که مطابق با قوانین و منویات مقام معظم رهبری، بخش خصوصی باید به صورت مستقل فعالیت کند و هیچ‌گونه دخالتی از سوی دولت در آن صورت نگیرد. وی افزود: «وزارت میراث فرهنگی تنها وزارتخانه‌ای است که در حال دولتی کردن تشکل‌های بخش خصوصی است و این برخلاف اصل ۴۴ قانون اساسی و سیاست‌های کلان اقتصادی کشور است که بر آزادسازی و واگذاری امور به بخش خصوصی تأکید دارد.»

نایب رئیس کمیسیون گردشگری اتاق بازرگانی همچنین از پیگیری این موضوع در مجلس و درخواست نامه‌ای از آقای حسن‌زاده به رئیس‌جمهور خبر داد و گفت: «ما از مجلس می‌خواهیم که این موضوع را بررسی و پیگیری کند، زیرا در غیر این صورت استقلال و آزادی بخش خصوصی خدشه‌دار خواهد شد.»

نشست اخیر کمیسیون گردشگری اتاق بازرگانی ایران نشان‌دهنده وجود بحران‌های متعدد در صنعت گردشگری کشور است. عدم مدیریت کارآمد، کاهش ورود گردشگران خارجی، پروژه‌های نیمه‌تمام و تلاش برای دولتی‌سازی تشکل‌های خصوصی از جمله مسائلی است که نیازمند توجه فوری و اصلاحات اساسی است. حمایت جدی از بخش خصوصی و بازنگری در سیاست‌های جاری می‌تواند به بهبود وضعیت این صنعت و بهره‌گیری از ظرفیت‌های بالقوه آن منجر شود.